گاهی وقتها درمان لجبازی کودکان برای والدین بیشتر شبیه مذاکرهی سیاسی سطح بالا است تا تربیت معمولی!
یه روز بچهتان سر مسواک زدن با شما میجنگد، روز بعد سر لباس پوشیدن، فرداش سر خاموش کردن تلویزیون…
و شما وسط این میدان، بین خستگی، عذاب وجدان، و فکر «نکنه دارم بچهمو خراب میکنم» گیر میکنید 😅
من دکتر مصطفی امیری، متخصص مغز و اعصاب، دارای بورد تخصصی از دانشگاه تهران و فلوشیپ اختلالات خواب از اسپانیا هستم؛ سالهاست در کلینیک مغز و اعصاب و روان با والدینی روبهرو میشوم که میگویند:
«دکتر، هر چی میگیم نه میشنویم، این بچه چرا اینقدر لجبازه؟!»
بیایید با هم خیلی علمی، ولی صمیمی و خودمانی، وارد دنیای لجبازی کودکان شویم و ببینیم درمان لجبازی کودکان از نگاه مغز، روان، و رفتار، واقعاً یعنی چه 🎯
معنی واقعی «کودک لجباز» چیست؟ همهی نه گفتنها لجبازی نیست! 🤔
اولین قدم در درمان لجبازی کودکان این است که بفهمیم اصلاً داریم دربارهی چی حرف میزنیم.
هر کودکی که روی خواستهاش پافشاری میکند، لزوماً لجباز نیست.
خیلی وقتها آنچه ما «لجبازی» مینامیم، در واقع:
-
مرحلهی طبیعی رشد استقلال
-
تلاش کودک برای گفتن «من هم آدمم، نظر دارم»
-
کنجکاوی و میل به تجربه کردن دنیا به شیوهی خودش
است 💡
اما کودک واقعاً لجباز چه ویژگیهایی دارد؟
نشانههای شایع کودکان لجباز 🔍
-
نیاز شدید به شنیده شدن 🎧
مدام میخواهد حرفش را بزند، اگر وسط حرفش بپرید، آتش میگیرد.
اگر حس کند جدیاش نمیگیرید، انگار بنزین روی آتشش ریختهاید. -
احساس استقلال خیلی قوی 🧍♂️
دوست دارد خودش انتخاب کند، خودش تصمیم بگیرد، خودش انجام دهد.
جملاتی مثل:
«خودم میخوام انجام بدم»،
«تو نگو چی کار کنم»
در این بچهها فراوان است. -
پافشاری بالا روی خواستهها 🎯
چیزی را که بخواهد، رها نمیکند.
برایش مهم نیست چند بار «نه» میشنود؛
خودش را به هر دری میزند تا «بله» را بگیرد. -
کجخلقی و قهرهای انفجاری بیشتر از حد معمول 💥
همهی بچهها قهر میکنند،
اما در کودکان لجباز، قهر و گریه و داد و بیداد، شدیدتر و طولانیتر است. -
ویژگیهای رهبری 👑
در جمع بچهها دوست دارد رئیس باشد:
«این بازی رو اینجوری انجام بدیم»
«تو این نقش رو بازی کن، من این باشم» -
کارها را فقط به روش خودش قبول دارد
اگر بگویید:
«از اینجا بیا»،
ممکن است عمداً از راه دیگر برود،
فقط برای اینکه نشان دهد «مسیر خودش» را انتخاب کرده.
اینها همان بچههایی هستند که اگر درست با آنها رفتار شود،
فردا میتوانند مدیر، رهبر، کارآفرین یا آدمهای مستقل و بااعتمادبهنفس شوند
و اگر بد مدیریت شوند، میتوانند وارد مسیر درگیری دائمی با والدین و جامعه شوند.
خبر خوب؟
درمان لجبازی کودکان بهمعنی «شکستن شخصیت» نیست؛
بهمعنی هدایت همین انرژی قوی در مسیر درست است 🌱
چرا بعضی لجبازها در آینده موفقتر میشوند؟ 💼📚
تحقیقات نشان داده که بعضی از کودکانی که:
-
سؤال زیاد میپرسند
-
قوانین را زیر سؤال میبرند
-
حاضر نیستند فقط بهخاطر اینکه «بزرگتر گفته» کاری را انجام دهند
در بزرگسالی، احتمال بیشتری دارد که:
-
در کار و تحصیل موفقتر باشند
-
کمتر دنبالهرو جمعهای اشتباه شوند
-
بتوانند نه بگویند و حقشان را دفاع کنند
پس آنچه الان شما بهعنوان «لجبازی» میبینید،
اگر درست مدیریت شود، میتواند سرمایهی شخصیت آیندهی فرزندتان باشد.
درمان لجبازی کودکان یعنی لهذا انرژی را له نکنیم؛
بلکه یاد بگیریم چگونه کانال آن را عوض کنیم 🛤️
نمونههای کلاسیک لجبازی در کودکان ۴ تا ۶ ساله 🎒👧🧒
-
کودک ۴ سالهای که فقط یک لباس خاص را میپوشد و اگر لباس دیگری جلویش بگذارید، قهر میکند.
-
کودک ۵ سالهای که سر جمع کردن اسباببازی هر بار نبرد راه میاندازد.
-
کودک ۶ سالهای که هر شب سر خاموش کردن تلویزیون و رفتن به تخت خواب شما را تا مرز انفجار میبرد.
اینجاست که خیلیها میپرسند:
«راه عملی درمان لجبازی کودکان در این سن چیست؟»
برویم سراغ راهکارها… ⬇️
اصل طلایی در درمان لجبازی کودکان: گوش کنید، نه حمله! 👂❌🥊
بیشتر والدین وقتی با لجبازی روبهرو میشوند، ناخودآگاه وارد مجادله میشوند:
-
«گفتم برو بخواب، تموم شد دیگه!»
-
«الان میای سر میز، وگرنه…»
-
«چند بار بگم؟!»
اما واقعیت این است که ارتباط، جادهی دوطرفه است.
اگر میخواهید کودکتان به شما گوش دهد،
باید اول آماده باشید به او گوش بدهید.
چرا گوشدادن، دشمن لجبازی است؟ 🎯
کودکان لجباز:
-
نظر دارند
-
احساس دارند
-
میخواهند دیده و شنیده شوند
اگر حس کنند فقط باید «دستور بگیرند»،
مغزشان وارد حالت:
«من میجنگم تا ثابت کنم من هم هستم» میشود.
در موقعیتی که:
-
کودک اصرار دارد کاری نکند
-
یا اصرار دارد کاری را انجام دهد
بهجای اینکه فقط بگویید «نکن» یا «بکن»،
سعی کنید:
-
بنشینید کنارش
-
بگویید:
«میخوای به من بگی چرا اینقدر برات مهمه؟» -
و حداقل چند دقیقه، بدون قطع کردن، گوش دهید.
این کار دو پیام مهم به مغز کودک میدهد:
-
«من دیده میشوم.»
-
«برای رسیدن به خواستهام، لازم نیست حتماً جیغ و داد کنم؛ میتوانم حرف بزنم.»
این یعنی اولین گام واقعی در درمان لجبازی کودکان ✅
به کودک وصل شوید، نه اینکه او را هل بدهید 🚫➡️🤝
یکی از اشتباهات رایج والدین این است که فکر میکنند هرچه محکمتر فشار بیاورند،
کودکشان زودتر «میشکند» و تسلیم میشود.
در حالیکه کودکان لجباز:
-
هرچه بیشتر آنها را مجبور کنید،
-
بیشتر مقاومت میکنند.
مثال:
-
ساعت خواب گذشته،
-
شما میگویید: «الان باید بخوابی. تموم. حرف نباشه.»
-
او شروع میکند به: «نه! نمیخوابم! هنوز کارتونم تموم نشده!»
-
شما صدا را بالا میبرید، او هم… و جنگ قدرت شروع میشود ⚔️
راه بهتر چیست؟
بهجای هل دادن، سعی کنید ارتباط برقرار کنید:
-
کنارش بنشینید
-
به چیزی که میبیند، علاقه نشان دهید:
«این شخصیت کارتونه اسمش چیه؟ اینجا چی شد؟» -
چند دقیقه همراهی کنید
-
بعد آرام بگویید:
«میخوای بعد از این قسمت بریم مسواک بزنیم و من برات یه قصه هم بگم؟»
کودکی که احساس میکند به والدش وصل است،
کمتر نیاز دارد با لجبازی، «کنترل» را بهدست بگیرد.
درمان لجبازی کودکان از همین جا شروع میشود:
از لحظهای که کودک بفهمد:
«برای دیده شدن، لازم نیست دعوا کنم؛ میتوانم به والد خود تکیه کنم.» 🤝💛
در درمان لجبازی کودکان، قدرت انتخاب معجزه میکند 🎛️🧒
یکی از قویترین تکنیکها در درمان لجبازی کودکان این است که:
«تا جایی که میشود، کنترل را از جنگ به انتخاب تبدیل کنیم.»
کودکان لجباز از اینکه به آنها گفته شود چه کار کنند، متنفرند.
اما اگر احساس کنند در چارچوب مشخص حق انتخاب دارند،
هم احساس استقلالشان حفظ میشود،
هم کار شما جلو میرود 😄
مثالهای عملی 🎯
❌ به کودک ۴ ساله میگویید:
«باید ساعت ۹ بخوابی.»
پاسخ: «نمیخوام! اصلاً نمیخوابم!»
✅ به او میگویید:
«عزیزم، ساعت ۹ وقت خوابته.
دو تا انتخاب داری:
میخوای قبل خواب قصهی سیندرلا رو برات بگم، یا خاله سوسکه؟»
اینجا شما:
-
«قانون خواب» را عوض نکردهاید
-
اما کنترل نحوهی اجرا را کمی به او دادهاید
اگر باز هم بگوید: «من نمیخوام بخوابم»،
آرام و تکراری بگویید:
«نه خوابیدن، جزو انتخابهات نیست عزیزم. انتخابت اینه چهجوری بخوابی، نه اینکه بخوابی یا نه.»
یا:
❌ «این لباس رو باید بپوشی، همین!» (دعوا، جیغ، فرار…)
✅ «امروز میتونی بین این دو تا شلوار یکی رو انتخاب کنی، کدوم رو بیشتر دوست داری؟»
📌 مهم:
گزینههای زیاد، کودک را گیج و کلافه میکند.
دو تا، نهایتاً سه انتخاب بدهید؛
نه باز کردن کل کمد لباس 👗👚
این روش، یعنی دادن انتخاب محدود،
جزو هستههای اصلی درمان لجبازی کودکان است،
چون هم شما والد هستید، هم کودک «رئیسِ خودش» احساس میشود.
کلید طلایی: آرام بمانید؛ لجبازی را با لجبازی جواب ندهید 🧊🔥
اگر شما هم درونتان کمی لجباز باشید (که اغلب والدین هستند! 😄)،
خیلی طبیعی است که وقتی کودکتان:
-
داد میزند
-
پاش را به زمین میکوبد
-
یا چند بار «نه» میگوید
ناخودآگاه بخواهید شما هم قدرتتان را نشان دهید.
اما واقعیت این است که اگر روی کودک لجباز داد بزنید،
مغزش این پیام را میگیرد:
«آها، الان دعواست؛ من هم باید محکمتر بجنگم!»
چه اتفاقی میافتد اگر آرام نباشید؟
-
مکالمه از «گفتوگو» تبدیل میشود به «مسابقهی جیغ» 🎤💣
-
او نافرمانی را ابزار جلب توجه میبیند
-
هر بار که عصبانی میشوید، در ذهنش این تقویت میشود:
«اگر زیاد مقاومت کنم، مامان/بابا به هم میریزه؛ پس این تاکتیک جواب میده!»
چه کار میتوانید بکنید؟
-
قبل از واکنش، نفس عمیق بکشید
-
اگر لازم است چند ثانیه چشمها را ببندید
-
اگر خیلی عصبانی هستید، بگویید:
«من الان عصبانیام، دو دقیقه میرم آب میخورم، بعد برمیگردم با هم حرف بزنیم.»
شاید بهنظر ساده بیاید،
اما این رفتار به کودک نشان میدهد:
«در این خانه، وقتی عصبانی هستیم، داد نمیزنیم؛
یاد میگیریم خودمان را آروم کنیم.»
خود همین، بخشی از درمان لجبازی کودکان است،
چون او با چشمش الگوی کنترل خشم را میبیند، نه فقط کلمات زیبا را.
نقش موسیقی، بازی و بغل در درمان لجبازی کودکان 🎵🤗
گاهی اوقات، بدن و مغز کودک آنقدر پر از انرژی و تنش است که:
-
حرف منطقی
-
تهدید
-
توضیح
-
حتی داد و بیداد
هیچکدام کار نمیکند.
اینجاست که:
-
یک موسیقی آرام در خانه
-
یک رقص کوتاه با هم
-
یا یک بغل محکم و طولانی
میتواند کاری کند که ۲۰ دقیقه بحث، نمیکند.
وقتی او را در آغوش میگیرید،
بدنش پیام امنیت میگیرد،
سطح برخی هورمونهای استرس پایین میآید،
و مغزش از حالت «جنگ و گریز» به حالت «گوش دادن و فکر کردن» نزدیکتر میشود.
درمان لجبازی کودکان همیشه از زبان شروع نمیشود؛
خیلی وقتها از بدن و احساس امنیت شروع میشود 💛
نقش کلینیک مغز و اعصاب و روان در لجبازی کودکان 🧠🏥
گاهی با وجود همهی تلاشهای شما:
-
لجبازی کودک بسیار شدید و مکرر است
-
به مدرسه، روابط با همسالان یا آرامش خانه آسیب میزند
-
همراه با نشانههای دیگر مثل:
-
پرخاشگری شدید
-
تخریب وسایل
-
یا مشکلات خواب و اضطراب
-
در این موارد، حتماً باید بررسی کنیم:
-
آیا فقط یک سبک رفتاری/شخصیتی است؟
-
یا پشت این رفتار، مشکلی مثل اختلال نافرمانی مقابلهای (ODD)، اختلال نقص توجه/بیشفعالی (ADHD)، اضطراب، یا سایر اختلالات وجود دارد؟
در کلینیک مغز و اعصاب و روان دکتر مصطفی امیری ما معمولاً:
-
رفتار کودک را از زاویهی مغز و اعصاب، خواب، روان و محیط خانواده کنار هم بررسی میکنیم
-
در صورت نیاز، ارزیابیهای تکمیلی (روانشناختی، نورولوژیک، بررسی خواب) انجام میدهیم
-
و بعد برنامهی گامبهگام درمان لجبازی کودکان را طراحی میکنیم:
-
آموزش والدین (Parent Training)
-
بازیدرمانی و کار فردی با کودک
-
کار روی خواب و تنظیم رفتار
-
و اگر لازم باشد، در موارد خاص بررسی دارویی
-
هدف ما این نیست که فقط سکوت و حرفشنوی ظاهری ایجاد کنیم؛
هدف این است که:
-
کودک شما احترام، مرز، و همکاری را یاد بگیرد
-
شما هم بتوانید از والد بودن، لذت ببرید، نه فقط بجنگید 🌿
الف) افسانه یا واقعیت در مورد درمان لجبازی کودکان 🧙♂️✨
🧵 افسانه ۱: «بچهی لجباز رو باید همون اولشکست؛ وگرنه از دستت در میره.»
🎯 واقعیت: شکستن شخصیت کودک، شاید در کوتاهمدت اطاعت ظاهری بیاورد، اما در بلندمدت باعث:
-
عزتنفس پایین
-
اضطراب
-
دروغگویی
-
و طغیانهای شدید در نوجوانی میشود.
درمان لجبازی کودکان یعنی هدایت، نه خرد کردن.
🧵 افسانه ۲: «اگه بهش حق انتخاب بدی، لوس و خودرأی بار میاد.»
🎯 واقعیت: حق انتخاب محدود (دو یا سه گزینه) در چارچوب قوانین والد، اتفاقاً کمک میکند کودک مسئولیتپذیرتر و منطقیتر شود. لوس شدن، نتیجهی نبودن مرز و قانون است، نه نتیجهی انتخاب سالم.
🧵 افسانه ۳: «این بچه از بچگی اینطوری بوده، درست شدنی نیست.»
🎯 واقعیت: خلق و خو مهم است، اما مغز کودک بهشدت قابل یادگیری و تغییر است. با آموزش والدین، کار روی مهارتهای کودک و اصلاح محیط، میتوان شدت و الگوی لجبازی را کاملاً تغییر داد.
🧵 افسانه ۴: «لجبازی بچه ۴–۵ ساله را نباید جدی گرفت، خودش بزرگ میشه درست میشه.»
🎯 واقعیت: بخشهایی از لجبازی در کودکی طبیعی است، اما اگر شدید، مکرر و آسیبزننده باشد و هیچ مداخلهای انجام نشود، میتواند در سالهای بعد به الگوهای رفتاری سختتر و ریشهدارتر تبدیل شود.
🧵 افسانه ۵: «هر بچهی لجبازی، حتماً مشکل روانی دارد.»
🎯 واقعیت: خیلی از کودکان لجباز، تنها شخصیت قوی، مستقل و پرسشگر دارند و اگر درست هدایت شوند، نهتنها مشکل روانی ندارند، بلکه میتوانند در آینده آدمهای موفق و تأثیرگذاری باشند.
ب) جدیدترینها، جالبترینها و عجیبترینها درباره لجبازی و درمان آن 🤖📚
⭐ ۱. مغز کودک لجباز، واقعاً فرق دارد؟
مطالعات نوروساینس نشان داده که در بعضی کودکان با ویژگیهای لجبازی و «ارادهی قوی»، نواحی مرتبط با کنترل اجرایی و تصمیمگیری فعالتر و حساستر هستند. یعنی مغز آنها واقعاً تمایل بیشتری به «تصمیمگیری مستقل» دارد.
⭐ ۲. ارتباط لجبازی و موفقیت تحصیلی–شغلی
در بعضی پژوهشها دیده شده کودکانی که در کودکی «سرسخت و مقاوم در برابر دستور کورکورانه» بودهاند، در آینده:
-
در مذاکره
-
در مدیریت
-
و در دفاع از حقوق خود
موفقتر بودهاند؛ البته به شرطی که در کودکی، مهارتهای ارتباطی و احترام به مرزها را یاد گرفته باشند.
⭐ ۳. تکنولوژی و تربیت؛ اپلیکیشنهایی برای والدین کودکان لجباز
در دنیا، اپهایی طراحی شدهاند که:
-
رفتارهای روزانهی کودک را ثبت میکنند
-
واکنشهای والد را تحلیل میکنند
-
و پیشنهادهای لحظهای برای برخورد بهتر با قهرها، نهها و لجبازیها میدهند.
یعنی در آینده، شاید کنار مربی مهد و مشاور، یک دستیار هوشمند تربیتی هم در جیب والدین باشد!
⭐ ۴. ترینها در دنیای لجبازی کودکان
-
شایعترین زمان اوج لجبازی: ۳ تا ۷ سالگی
-
شایعترین میدان جنگ: خواب، غذا، لباس، صفحهنمایش (موبایل، تبلت، تلویزیون)
-
بیشترین اشتباه والدین: تبدیل هر «نه» کودک به جنگ قدرت، بهجای تبدیل آن به گفتگو و انتخاب محدود
⭐ ۵. آینده درمان لجبازی: از تنبیه به آموزش مهارت
جهان تربیت کودک دارد از مدلهای قدیمی «تنبیه–تشویق خشک» به سمت مدلهایی میرود که بیشتر روی:
-
آموزش مهارتها
-
تنظیم هیجان
-
و همکاری خانوادگی
تمرکز دارد.
در این مدلها، درمان لجبازی کودکان یعنی آموزش به کل سیستم (خانواده)، نه فقط اصلاح ظاهر رفتاری کودک.
پ) نظرات واقعی مردم در مورد «درمان لجبازی کودکان» از سراسر جهان 💬🌍
👩 ۱. سارا، ۳۴ ساله، ساکن تهران – پونک، مادر یک دختر ۵ ساله
«دخترم سر هر چیزی دعوا داشت؛ از لباس پوشیدن تا بستن کمربند ماشین. من هم از خستگی داد میزدم، او هم بیشتر جیغ میزد.
یک روز توی خونه نشستم و برای خودم نوشتم: “من چطور با او حرف میزنم؟”
دیدم نصف حرفهایم دستور است، تهدید است، مقایسه است.
کمکم یاد گرفتم به جای “برو بخواب”، بگویم “امشب قبل خواب میخوای این قصه رو گوش بدی یا اون یکی رو؟”
باورم نمیشد همین تغییر کوچک، اینقدر روی درمان لجبازی کودکان اثر داشته باشد. الان هنوز هم لجبازی میکند، اما دیگر هر شب خانهمان میدان جنگ نیست.»
👨🔧 ۲. محسن، ۴۰ ساله، مکانیک، ساکن کرج – گلشهر، پدر پسر ۶ ساله
«پسرم اگر میگفتم بیا شام، میگفت نه. اگر میگفتم الان نمیریم پارک، میگفت چرا، گریه.
یک روز مشاور مدرسهاش گفت: “به نظر میرسه خیلی دوست داره خودش تصمیم بگیره، تو چرا بهش حق انتخاب نمیدی؟”
از فردا شروع کردم به چیزی مثل: “میخوای اول شام بخوریم بعد بازی، یا اول ۱۰ دقیقه بازی، بعد شام؟”
همون بچهای که فکر میکردم فقط دنبال دعواست، دیدم وقتی جدی گرفته میشه، چقدر منطقیتر رفتار میکنه.»
👩⚕️ ۳. نرگس، ۳۷ ساله، پرستار، ساکن رشت – منظریه، مادر دو پسر
«پسر بزرگم ۷ سالهست، خیلی مستقل، خیلی هم لجباز.
اول فکر میکردم باید از همون بچگی “بشکنمش” تا آدم بشه.
بعد خودم تو بخش روانپزشکی بیمارستان دیدم چه بلایی سر آدمهایی میآد که از بچگی فقط شکسته شدند.
رفتم پیش یک روانشناس کودک، برای درمان لجبازی کودکان نه او، بلکه خودم آموزش دیدم!
یاد گرفتم هر نه گفتنی، بد نیست؛ بعضی “نه”ها یعنی شخصیت.
الان بیشتر سعی میکنم ببینم پشت لجبازیش چه نیازی پنهان شده.»
👨💼 ۴. علی، ۳۸ ساله، کارمند بانک، ساکن مشهد – الهیه، پدر پسر ۴ ساله
«هر بار دست پسرم را میگرفتم ببرم حمام، انگار دارم میبرمش پای چوبهی دار!
فقط جیغ و فرار.
بعد فهمیدم همهی حمام رفتنهای ما با جمله “الان باید بری حموم، تموم شد، حرف نباشه” شروع میشد.
یک روز گفتم: “میخوای تو حموم اول موهات رو بشوریم یا اول صورتت رو؟”
همون جا با تعجب نگاهم کرد، ولی کمکم این بازیهای انتخابی، جنگ حمام را تبدیل کرد به چیزی قابلتحمل.»
👩 ۵. الهام، ۳۰ ساله، خانهدار، ساکن شیراز – معالیآباد، مادر دختر ۳.۵ ساله
«همه میگفتند دخترت خیلی لجبازه، ولی وقتی کتابهای تربیتی را خواندم، فهمیدم بخش زیادی از رفتارش برای سنش طبیعی است.
وقتی هر نه گفتنش را “بیادبی” میدیدم، دعوا میکردم.
وقتی فهمیدم بخشی از “نه گفتن” یعنی “دارم خودم را کشف میکنم”، دیدم درمان لجبازی کودکان از تغییر نگاه من شروع شد، نه از تغییر او.»
👨 ۶. رضا، ۴۵ ساله، راننده تاکسی، ساکن تهران – تهرانپارس
«من خودم بچگیهام هر وقت لجبازی میکردم، کتک میخوردم.
سالها فکر میکردم تنها راه تربیت همینه.
تا وقتی پسرم ۵ ساله شد و هر بار بعد از دعوا، میدیدم چشماش پر از ترس میشه، بعد یا قهر میکنه، یا مخفیانه کار خودش رو میکنه.
رفتم پیش یک متخصص مغز و اعصاب و روان.
برام توضیح داد که این بچه، نه مریضه، نه بد؛ فقط شخصیتش قویه و من باید یاد بگیرم چطور این شخصیت رو هدایت کنم.
الان هنوز هم گاهی کنترل از دستم در میره، اما دستکم میدانم داد زدن درمان لجبازی کودکان نیست، تشدیدکنندهی آن است.»
👩🎓 ۷. یاسمین، ۲۵ ساله، دانشجوی روانشناسی، ساکن اصفهان – چهارباغ بالا، که خودش در کودکی “لجباز” خطاب میشده
«تمام کودکیام شنیدم: “چقدر لجبازی! چرا مثل بقیه بچهها نیستی؟”
واقعیت این بود که من فقط دوست داشتم دلیل کارها را بدانم.
وقتی میگفتم “چرا؟” و جواب میشنیدم “چون من میگم”، بیشتر میسوختم.
حالا که در دانشگاه روانشناسی میخوانم، میفهمم چیزی که خانوادهام اسمش را گذاشته بودند “لجبازی”، ترکیبی از هوش، استقلال و نبودن فضای گفتوگو بود.
برای همین، وقتی بحث درمان لجبازی کودکان میشود، اول به والدین میگویم:
“شاید بچهتان لجباز نیست؛ شاید فقط حق شنیده شدن از او گرفته شده.”»
👩 ۸. کارلا، ۳۲ ساله، ساکن برلین، مادر پسر ۶ ساله (قبلاً چند سال در تهران – یوسفآباد زندگی کرده)
«پسر من دو فرهنگ را با هم دارد؛ آلمانی و ایرانی.
در خانه، وقتی میخواهم قانون بگذارم، اگر فقط بگویم “نه”، شروع میکند به استدلال و بحث.
اوایل فکر میکردم زیادی لجباز است.
مشاور کودک در برلین گفت:
“ببین، او دارد تمرین میکند برای زندگی در دنیایی که سوال پرسیدن ارزش است. تو به او مهارت گفتوگو یاد بده، نه سرکوب.”
الان وقتی بحث میکنیم، من هم سعی میکنم آرام بمانم، به او فضای حرفزدن بدهم، اما در نهایت، مرزها را نگه دارم.
فهمیدم درمان لجبازی کودکان یعنی تعادل بین “گوش دادن” و “مرزبندی”، نه فقط یکی از این دو.»
اگر این روزها حس میکنید:
-
هر روز در خانه روی کلمهی «برو» و «نه» و «الان» جنگ دارید
-
از خودتان میپرسید «نکنه من دارم بد تربیت میکنم؟»
-
یا نگرانید که این لجبازی کودک در آینده او را به دردسر بیندازد
یادتان باشد:
درمان لجبازی کودکان
از سرزنش خودتان یا فرزندتان شروع نمیشود؛
از شناخت، صبر، آموزش، گوش دادن، و در صورت نیاز، کمک گرفتن از متخصص شروع میشود.
من و همکارانم در کلینیک مغز و اعصاب و روان دکتر مصطفی امیری
کنار شما هستیم تا کمک کنیم این «نه»های کوچک و پر سر و صدا
کمکم تبدیل شوند به گفتوگو، همکاری و شخصیتی سالم و محکم 🌈🧠
