علائمی که همراه با شب ادراری بروز پیدا می کنند
اکثر کسانی که قادر به کنترل ادرار خود نیستند، اغلب طی خواب شبانه دچار این اختلال می شوند. بنظر می رسد به جز خیس کردن جایشان طی خواب شبانه، علائم دیگری ندارند.
سایر علائم می تواند ریشه در مشکلات روانشناسی و یا سیستم عصبی و سیستم کلیوی فرد داشته باشد که والدین و یا مرکز درمانی می بایست نسبت به این موضوع آگاه باشند؛ ممکن است این اختلال، فراتر از شب ادراری ساده باشد.
علائمی که ممکن است همراه با شب ادراری بروز پیدا کند عبارتند از :
- خیس کردن جای خود در طول روز
- تکرر ادرار، سوزش ادرار و یا نیاز شدید به تخلیه مثانه
- تقلا کردن، تخلیه ادرار بصورت قطره قطره، و یا علائم غیر طبیعی دیگری که همراه با دفع ادرار دیده می شود.
- مشاهده ادرار تیره و یا صورتی رنگ، و یا لکه خون در لباس زیر و یا شلوار کودک
- کثیف کردن لباس، ناتوانی در کنترل حرکات روده. ( که اصطلاحا به نام “بی اختیاری مدفوع” و یا “ناتوانی در دفع مدفوع” شناخته می شود.)
- یبوست
علائم تکرر ادرار در کودکان و بزرگسالان متفاوت است.
- در حالی که بسیاری از بزرگسالان در طول روز 4 – 3 بار دفع ادرار دارند، دفعات این کار در کودکان بسیار بیشتر است. کودکان در برخی موارد حتی 12 – 10 بار طی روز ادرار خود را تخلیه می کنند.
- “تکرر ادرار” بعنوان نشانه این اختلال، می بایست به لحاظ شرایط نرمال یک کودک خاص، مورد بررسی قرار گیرد.
- “دفع ادرار نامناسب و یا به دفعات کم” (کمتر از سه بار در طول روز) می تواند علامت یک مشکل پنهان در کودک باشد. اهمیت این موضوع کمتر از “تکرر ادرار” در کودک نیست.
ممکن است فشردگی مدفوع بشکل یبوست بروز پیدا کند. هر دو مورد، فشردگی مدفوع و یبوست منجر به تقلای کودک می شود. این اختلال به اسفنکترهای مجاری ادراری و ماهیچه های اطراف آن آسیب می رساند؛ ماهیچه هایی که وظیفه آن ها کنترل خروج ادرار از بدن است.
یبوست و فشردگی مدفوع
- وقتی مدفوع در انتهای روده کوچک (کولون) و مقعد تحت فشار قرار گرفته و عبور آن از حرکات روده بسختی انجام می گیرد. نهایتا فشردگی مدفوع رخ می دهد. هنگامی که مدفوع خارج می شود، فرد درد زیادی متحمل می شود.
- مدفوع سفت و خشک در رکتوم بر مثانه، ماهیچه ها و عصب های اطراف آن فشار می آورد. نتیجتا بر فعالیت مثانه و کنترل ادرار تاثیر منفی می گذارد.
- فشردگی مدفوع و یبوست در کودکان غیر طبیعی نیست.
- گرفتن یک رژیم دشوار بواسطه اصلاح رژیم غذایی اغلب می تواند میزان شب ادراری را در کودک کاهش دهد.
جهت درمان شب ادراری کودک، چه زمانی می بایست بسراغ مراقبت های پزشکی برویم؟
تصمیم گیری درباره این که چه زمانی به پزشک مراجعه کنید، متغیر است. این موضوع عموما بستگی به چگونگی تاثیر این شرایط بر کودک و والدین دارد. اگر کودک فقط جای خود را طی خواب شبانه خیس می کند، زمان مراجعه به پزشک به انتخاب والدین است.
- احتمالا سن 7 – 5 سالگی کودک، زمان مناسبی برای درمان کودک به کمک پزشک است.
- برای کودکانی که سایر علائم ذکر شده را ندارند، نیازی به مراجعه به کلینیک تخصصی شب ادراری نیست.
در صورت بروز هر گونه علائم فیزیکی و یا رفتاری در کودک، می بایست بدون هیچ تعللی چکاپ انجام شود.
جهت ارزیابی شب ادراری کودک چه تست هایی انجام می گیرد؟
مرکز مراقبت درمانی سوال های بسیاری درباره علائم کودک و عوامل دیگری که می تواند مرتبط با شب ادراری او باشد، می پرسد. این پرسش ها در زمینه موضوعات زیر می باشد:
- دوران بارداری و تولد
- دوران رشد و یادگیری مهارت ها که شامل آموزش دستشویی رفتن می باشد (دفع ادرار و مدفوع).
- وضعیت پزشکی. موارد ذیل بسیار مورد توجه قرار می گیرند:
- خیس کردن لباس زیر : نشان دهنده دفع ادرار در طول روز و یا طی شب می باشد.
- مدفوع در شکم : نشان دهنده احتمال یبوست و یا انسداد دیگری است.
- انقباض در ناحیه تناسلی و یا واژینال : احتمال خارش بدلیل کرمک وجود دارد.
- رشد ناکافی و یا فشار خون بالا : احتمال بیماری کلیوی وجود دارد.
- وضعیت غیر طبیعی پایین ستون فقرات : احتمال دارد وضعیت نخاع، غیر طبیعی باشد.
- جریان ادرار ضعیف و یا دفع ادرار بصورت قطره قطره : احتمال وضعیت غیر طبیعی مجاری ادراری نیز می باشد.
بهترین مرکز درمان شب ادراری کودکان
کلینیک جایروس کیدز مفتخر است با همکاری متخصصین کودک و بکارگیری دانش روز، بهترین خدمات و مشاوره را در زمینه درمان شب ادراری به شما ارائه دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت نوبت اینجا را کلیک نمایید.
- مصرف دارو، ویتامین و سایر مکمل ها
- ارث خانوادگی : در صورتی که یک یا هر دو والدین مبتلا به شب ادراری بوده باشند. تقریبا ممکن است یک دوم و یا سه چهارم نسل آن ها دچار این اختلال بشوند. دوقلو های همسان در مقایسه با خواهر و برادرها دو برابر احتمال ابتلا به شب ادراری را دارند.
- شرایط خانه و مدرسه : استرس، میزان تاثیر این مشکل بر کودک و خانواده وی. هر تلاشی که در زمینه درمان آن بکار گرفته شده باشد.
- اخلاق و رفتار
- روال دستشویی رفتن : بصورت روزانه جهت ارزیابی حجم مثانه، الگوی روزانه و دفعات تخلیه ادرار را ثبت کنید. همچنین دفعات دفع مدفوع را جهت بررسی یبوست کودک یادداشت کنید.
- عادات شبانه
- رژیم، ورزش و سایر عادت ها : آیا کافئین می نوشید؟
هیچ گونه تست پزشکی که بتواند دلیل شب ادراری اولیه را در کودکان مشخص کند، وجود ندارد.
اغلب شب ادراری ثانویه، پاتولوژی پنهان را نشان می دهد و آزمایش و ارزیابی احتمالی رادیولوژی را تضمین می کند.
- تست ادرار روتین (آزمایش ادرار). عموما جهت بررسی هرگونه عفونت مجاری ادراری و یا بیماری کلیوی انجام می گیرد.
- در صورت مشاهده هرگونه مشکل فیزیکی، ممکن است تصویر برداری اشعه ایکس و یا اولتراسوند از کلیه ها و مثانه انجام گیرد. خصوصا از لگن و یا انتهای ستون فقرات MRI گرفته می شود.
بطور کلی متخصصین، شب ادراری را به دو شاخه موارد پیچیده و موارد بدون عارضه (ساده) دسته بندی می کنند.
- موارد بدون عارضه تنها شامل شب ادراری بدون هیچ علائم دیگری است؛ تخلیه نرمال ادرار و عدم دفع ادرار طی روز و کثیف کردن لباس.
- ممکن است موارد پیچیده شب ادراری هر یک از موارد زیر را دربر بگیرد : خیس کردن جای خود بدلیل بیماری و شرایط خاص دیگر – مشکلات ادرار کردن – کثیف کردن لباس و بی اختیاری ادرار طی روز و یا عفونت مجاری ادراری. وضعیت این کودکان می بایست بیشتر مورد بررسی قرار گیرد.
کودکانی که دچار اختلال پیچیده شب ادراری هستند می بایست تحت نظر متخصص مشکلات مجاری ادراری قرار گیرند (اورولوژیست).
درمان شب ادراری
عموما شب ادراری بیشتر بعنوان یک معزل اجتماعی دیده می شود تا یک بیماری. این اختلال منجر به حس شرم و اضطراب در کودک و گاها مشاجره میان والدین می شود. مهم ترین کاری که والدین می توانند انجام دهند اینست که از فرزندشان حمایت کنند؛ به جای این که کودکشان را سرزنش و تنبیه کنند، به وی قوت قلب بدهند.
درمان های بسیاری برای شب ادراری وجود دارد، از درمان های خانگی گرفته تا مصرف دارو؛ حتی گاهی اوقات کودکانی که مشکل آناتومی دارند تحت عمل جراحی قرار می گیرند.
اصول کلی
- ابتدا می بایست شرایط پزشکی و عاطفی پنهان کودک مورد بررسی قرار گیرد.
- در صورت وجود این گونه شرایط، می بایست تحت درمان قرار گرفته و ریشه کن شود.
- در صورتی که این مراحل در شب ادراری انجام شده باشند، مذاکرات قابل تاملی درباره چگونگی و زمان درمان این اختلال صورت گرفته است.
درمان شب ادراری بدون عارضه مناسب کودکان زیر 5 سال نمی باشد.
- اکثر کودکان 5 ساله و بزرگتر ناخوداگاه بدون انجام هیچ درمانی شب ادراری شان قطع می شود. بطور کلی بسیاری از متخصصین کودک ترجیح می دهند تا سن 7 سالگی، این اختلال کودکان را مورد آزمایش و بررسی قرار ندهند.
- سن مناسب درمان کودک بستگی به نگرش کودک، والدین و مراقب، و مرکز درمانی دارد.
شب ادراری و تاثیر آن بر شخصیت کودک
شب ادراری تاثیر سوئی بر اعتماد بنفس کودکان دارد.
والدین می بایست به کودک خود بگویند که خیلی از کودکان دچار شب ادراری می شوند. بهترین راه این است که کودک خود را حمایت کنید.
همچنین بدانید که کودک می تواند بر این مشکل غلبه کند. در صورتی که شب ادراری در خانواده ارثی باشد (مثلا پدر کودک نیز دچار شب ادراری بوده باشد)، می بایست کودک را در جریان این موضوع قرار داد تا احساس شرم و ناراحتی کمتری داشته باشد.
سالانه درصد قابل توجهی از کودکان دبستانی که دچار شب ادراری هستند، بدون درمان خاصی مشکلشان حل می شود.
تقریبا تمام اختلالات شب ادراری به کمک یک روش و یا ترکیبی از چند روش درمانی، قابل درمان است. علاوه بر این برخی افراد نیاز به درمان دارویی طولانی مدت دارند.
محقق و مترجم : عطیه فضلی
منبع :
https://www.emedicinehealth.com/bedwetting/article_em.htm#what_is_bedwetting
