ترس از تاریکی در کودکان
ترس از تاریکی در کودکان
خاطرم هست که در کودکی ،در خانه یکی از اقوام ناچار به مشاهده ی فیلم ترسناکی شدم و پس از آن به قدری از تاریکی می ترسیدم که هرگونه صدا یا سایه ای در تاریکی مرا تا سر حد جنون می ترساند
ترس از تاریکی ، یکی از رایج ترین مشکلاتی است که در کودکان بروز پیدا می کند و کاملا ارزش پرداخت و درمان دارد. کمک به کودک برای غلبه بر این ترس می تواند به آن ها اعتماد به نفس مواجه با دیگر ترس ها در آینده را نیز بدهد.
برخی از کودکان بدون هیچ دلیل مشخصی از تاریکی می ترسند.دیگر کودکان نیز به علت رویدادهای خاص مانند شنیدن قصه های ترسناک، مشاهده ی یک فیلم ترسناک در تلویزیون یا تجارب سخت در زندگی از تاریکی می ترسند و همین مسائل آغاز مشکل خواهد بود.ترس از تاریکی در کودکان
صرف نظر از این که این مشکل چگونه به وجود امده است ، چندین راه وجود دارد که از طریق آن ها، والدین می توانند به کودک خود کمک کنند.
حرف های کودک خود را گوش کنید.
اولین و مهم ترین گام این است که به صحبت های کودک خود گوش کنید .تلاش داشته باشید که سخنان آن ها را نادیده نگیرید حتی زمانی که سعی می کنید مفید واقع شوید.این که به کودک بگویید: ” هیچ چیزی آن جا وجود ندارد، نگران نباش و به تخت خودت برگرد”. می تواند این احساس را در کودک به وجود بیاورد که شما ترس او را نمی فهمید و با وی همدردی نمی کنید.
خیلی بهتر است که از کودک بخواهید برایتان بگوید از چه چیزی می ترسد.اجازه بدهید کودک درک کنید که تنها بودن در تاریکی می تواند ترسناک هم باشد.
بگذارید که کودک درباره تجربه خود صحبت کرده و به او گوش دهید و به آن چه که می گوید واکنش درستی داشته باشید.
به عنوان مثال ، به آرامی به حرف های کودک گوش کرده و چیزی شبیه به این بگویید : ” انگاری به خاطر این که نمی تونی در تاریکی ببینی از آن می ترسی و فکر می کنی که چیزی گوشه اتاقت کمین کرده..خب منم اگر بودم می ترسیدم ” .
گوش دادن و همدردی می تواند نشانگر این باشد که شما ترس کودکتان را جدی گرفته اید و به ناراحتی وی اهمیت می دهید.
تلاش نکنید که ترس کودک خود را با نگاه کردن به زیر تخت یا کمد برطرف کنید.این کار وجود چیزهای ترسناک را تایید می کند .انجام این کارها خیلی موثر نیست و باعث بدتر شدن مشکل می شود.
با اهمیت دادن و مهربانی کردن می توانید به کودک خود کمک کنید تا از این ترس عبور کند.اولین قدم این است که به آن ها کمک کنید تا با ترس خود مواجه شوند.به عنوان مثال ، نادیده گرفتن این ترس از طریق روشن گذاشتن تلویزیون و چراغ ، یا خواباندن کودک در اتاق خواب خودتان ، می تواند موجب بدتر شدن این ترس شده و قطعا هیچ کمکی به رفع این مشکل نخواهد کرد .
هم چنین با این کار به کودک خود یاد می دهید که نادیده گرفتن ، بهترین راه برای مقابله با ترس است که به هیچ وجه درست نیست.
برای کودک خود قصه بخوانید
راه ساده ی دیگری که وجود دارد این است که برای کودک خود قصه بخوانید یا این که فیلمی راجع به ترس از تاریکی برای کودک خود پخش کنید.
از آن جایی که این مشکل بسیار رایج است ، قصه های بسیاری در این باره وجود دارد . به عنوان مثال ، می توانید بخشی از فیلم ” کابوس پیش از کریسمس” را به کودک خود نشان دهید. این انیمیشن بلند ساخته ی تیم برتون ، از نقطه نظر هیولا ها روایت می شود و به گونه ای است که کودک می تواند با آن ها همذات پنداری کرده و دیگر از تاریکی وحشت نداشته باشد.
مشاهده ی فیلم یا خواندن قصه ، راه بسیاری خوبی است برای این که به کودک خود نشان دهید که چیزهای ترسناک شاید آن قدر ها هم وحشتناک نیستند.
حل مشکل
قدم بعدی بهترین فرصت برای آموزش مهارت های حل مشکل و بحران به کودک و راه های مقابله با ترس است. بهترین نقطه ی شروع این است که از کودک خود بپرسید که چه چیزی سبب ترس او از تاریکی شده است .علاوه بر این روشن گذاشتن یک چراغ خواب ، اسباب بازی های کودکان؛ خواب شبانه ی منظم و یا اشیایی که می توانند به کودک قدرت دهند ( بعضی کودکان دوست دارند که چوب جادو داشته باشند ) می تواند برای غلبه بر این مشکل بسیار موثر و مفید باشند.
هم چنین می توانید از خود کودک نیز در این باره سوال کنید ، آن وقت از پاسخ های خلاقانه او بسیار شگفت زده خواهید شد.آن ها را به خاطر ایده های فوق العاده ای که دارند ستایش کنید.
می توانید به کودک خود یادآوری کنید که چه خیال پروی خلاقانه ای به هنگام بازی کردن ، نقاشی کردن و قصه گفتن دارد.
می توانید به کودک بگویید که باید خیلی خوشحال باشد که خیال پردازی قدرتمندی دارد که حتی برخی مواقع به شما هم رودست می زند.
به او کمک کنید که به ایده های ذهنی خود بخندد و به خود بگوید که چقدر جالب می شود اگر یک هیولا زیر تخت باشد.
می تواند به خودش بگوید که گرچه این مسئله واقعیت ندارد اما چقدر خوب است که مغزش چنین داستان سرگرم کننده ای را برای خود درست کرده است.
کودک خود را ستایش کنید
در آخر این که از تلاش کودک خود برای غلبه بر ترس ، تعریف و تمجید کنید. اجازه بدهید کودک بداند به او افتخار می کنید که با ترس خود رو به رو شده است. علاوه بر این باید به خودتان نیز افتخار کنید که توانسته اید به درستی به کودک خود کمک کرده تا از پَسِ مشکلات خود بر آید و این مسئله می تواند در شکل گیری صحیح شخصیت او نیز در آینده بسیار مفید باشد .
ترس از سایه در کودکان
یکی دیگر از ترس های رایج کودکان ترس از سایه هایی است که در تاریکی شکل می گیرند. ذهن تصویر ساز کودک می تواند به این سایه ها شکل های وحشتناکی بدهد و همین مسئله موجب بدتر شدن مشکل شود.می توانید همان راهکار های بالا را برای این مسئله نیز به کار بگیرید و در صورتی که هیچ یک از آن ها مفید واقع نشد ، زمان آن رسیده که به یک روانشناس کودک مراجعه کنید.
ترس از تاریکی در نوجوانان
ترس از تاریکی تنها به کودکان محدود نمی شود و خیلی از آن ها تا زمان نوجوانی نیز درگیر این ترس باقی می مانند.
حل مشکلات نوجوانان اندکی سخت تر و پیچیده تر از مشکلات کودکان است. به همین خاطر توصیه می شود که از کمک های یک روانکاو یا روانشناس نوجوانان کمک بخواهید تا شما را در رفع اینمعضل یاری کند.
بهترین روانشناس کودک در تهران
مترجم و محقق : ندا ناصری