درمان اختلال رفتاری کودکان
درمان اختلال رفتاری کودکان
بزرگ کردن کودک می تواند بسیار سخت باشد و تربیت کودکان مشکل دار ، از آن نیز سخت تر و دشوارتر است.اما این که به طور قطع بگوییم که کودک شما دچار مشکل است ، همیشه کار راحت و آسانی نیست
بدخلقی و اوقات تلخی کودک دو ساله شما همیشه به این معنی نیست که او دچار مشکل است یا این که نمی تواند به سادگی در مدرسه یا مهدکودک سر جای خود بنشیند ، اختلال قابل توجهی نیست.
وقتی که بحث درک رفتارهای کودک مطرح باشد ، تشخیص و برچسب زدن به کودک باید با احتیاط انجام شود.
بهترین مرکز روانشناسی کودک در تهران
مشکلات رفتاری کودکان پیش دبستانی
روانشناسان و متخصصین عقیده دارند که استفاده از واژه ی اختلال برای کودکان تا 5 سال باید به شدت با محتاطانه بوده و اعتبار آن همیشه زیر سوال است.
پزشکان بر این باورند که مشکلاتی که در سنین پیش از دبستان در کودک شما بروز پیدا می کنند ، به سختی نشان دهنده ی این خواهند بود که آیا کودک در آینده نیز با این معضلات دست و پنجه نرم می کند یا خیر!!
معمولا نگرانی های زیادی در این باره وجود دارد که کدام رفتار کودک را می توان به هنجار خواند و کدام را به عنوان یک اختلال و نا به هنجاری در نظر گرفت.چرا که در این سنین رشد کودک بسیار سریع بوده و هرگونه معضلات رفتاری ممکن است به علت این تغییر بوده باشد.
در واقع این گونه گفته می شود که رویکرد محافظه کارانه در برخورد با مسائل رفتاری و عاطفی در این گروه سنی بهتر از هرگونه اقدام دیگری است.
مشکلات روانشناسی در کودکان
عموما به ندرت پیش می آید که کودک زیر 5 سال دچار اختلالات رفتاری جدی شود.گرچه ممکن است علائمی را از خود نشان دهند که نشانگر بروز اختلالاتی در آینده باشد.این علائم شامل موارد زیر است :
- اختلال بیش فعالی و کم حواسی (ADHD)
- اختلال پرخاشگری و رفتارهای لجبازانه (ODD)
- اختلال اوتیسم
- اختلال اضطرابی
- افسردگی
- اختلال دو قطبی
- اختلالات یادگیری
- رفتارهای خشن و ظالمانه
احتمالا درباره بسیاری از اختلالات بالا ، چیزهایی شنیده باشید. اما دیگر اختلالات نیز نادر هستند و به ندرت در مباحث معمول روانشناسی کودک ، نامی از آن ها برده می شود.
آشنایی با اختلالات رفتاری و عاطفی کودکان
اختلال پرخاشگری و رفتارهای لجبازانه به عنوان مثال، یکی از این موارد است اما تشخیص آن به این مسئله بستگی دارد که رفتارهای کودک بیش از 6 ماه دوام داشته و بر عملکرد وی تاثیر منفی بگذارد.
رفتارهای ظالمانه کودک نیز یکی دیگر از اختلالات خطرناک در دوره کودکی است که شامل رفتارهای خشن و ظالمانه در قبال حیوانات و انسان ها می شود.
این مسئله هم چنین می تواند شامل خشونت های فیزیکی و حتی رفتارهای مجرمانه شود که البته در سنین پیش از دبستان بسیار نادر است.
در عین حال ، اوتیسم طیف وسیعی از اختلالات را شامل می شود که ممکن است به گونه های مختلفی از جمله رفتاری، اجتماعی و شناختی بر کودک تاثیر بگذارد.این اختلالات به عنوان اختلال عصبی شناخته می شوند و برعکس دیگر اختلالات رفتاری ، علائم آن ممکن است از دوره ی نوزادی خود را نشان دهد.
بر اساس مرکز آمار ، از هر 68 نوزادی که به دنیا می آیند ، 1 نفر از آن ها مبتلا به اوتیسم خواهد بود.
برای بیش از یک اختلالی که در بالا ذکر کردیم ، ممکن است کودک شما به شکل موقت ،مشکل رفتاری یا احساسی داشته باشد.بسیاری از این اختلالات به مرور زمان برطرف خواهند شد و به صبر و درک والدین احتیاج دارند.
در برخی موارد ، مشاوره با یک روانشناس کودک می تواند برای کمک به کودک جهت مقابله با این فشارها بسیار مفید و موثر واقع شود.
یک روانشناس کودک می تواند به کودک شما اموزش دهد که چگونه خشم خود را کنترل کند ، چگونه بر روی احساسات خود کار کرده و چطور به شکل موثرتری با نیازهای خود ارتباط برقرار کند.
به دلایل بسیار روشن و واضحی، استفاده از درمان های دارویی در این سن بحث برانگیز است
معمولا رفتارهای والدین را مسئول بروز مشکلات رفتاری در کودکان نمی دانند و اگر به دنبال این هستید که به نحوی راه حلی برای مشکل خانوادگی خود پیدا کنید ، به خوبی نشانگر این است که خود شما علت به وجود آمدن مشکلات رفتاری کودکتان نیستید. اما به هر حال ، والدین نقش بسیار مهمی در درمان مشکلات رفتاری کودکان در سنین اولیه خواهند داشت.
به عنوان والدین باید چه کاری انجام دهید؟
وقتی که درباره وظایف والدین در قبال کودک صحبت می کنیم ، در واقع به 4 نوع شیوه ی رفتاری والدین اشاره داریم که به شدت در تربیت درست و رفتارهای کودک موثر هستند :
- والدین سختگیر : قوانین مشخص و معین که از طرف والدین برای کودک وضع می شوند ، بدون این که کودک بتواند در وضع این قوانین دخالتی داشته باشد.
- والدین قدرتمند : وضع قوانین مشخص از سوی والدین با این تفاوت که این بار ، والدین تمایل دارند که به کودکان خود گوش داده و با آن ها همکاری داشته باشند.در این شیوه ی تربیت، بیش از این که قوانین سخت گیرانه وجود داشته باشد ، نوعی دموکراسی بر فضای خانواده حاکم است
- والدین آسان گیر : در این شیوه ی تربیتی ، والدین تلاش می کنند که قوانین و دستورات کمی را به کودک اعمال کنند.معمولا در این خانواده یا هیچ گونه نظمی وجود ندارد یا میزان آن بسیار اندک است و والدین بیشتر نقش دوست را برای کودک ایفا می کنند
- والدین بی توجه : هیچ گونه قوانین وجود ندارد و میزان تعامل والدین با کودک بسیار کم است.این والدین از فرزندان خود جدا شده و به احساسات آن ها توجهی ندارند
والدین قدرتمند احتمالا می توانند به بهترین نحو کودک خود را تربیت کرده و افراد سالم و خوشحال تحویل جامعه دهند در حالی که والدین بی توجه باعث خواهند شد که فرزندان آن ها اعتماد به نفس و شاستگی لازم را نداشته باشند.
چیزی که از این شیوه های تربیتی می آموزیم این است که کودکان به قوانین و شرایط واضحی نیاز دارند و در عین حال احتیاج دارند که والدین به آن ها گوش داده و راهنمایی شان کنند.
مترجم و محقق : ندا ناصری