نشانه های اوتیسم در نوزادان و کودکان
تشخیص نشانه های اوتیسم در نوزادان کار بسیار سختی است، چون یک نوزاد تازه متولد شده حتی تا دو سالگی هم رفتارهای اجتماعی خیلی زیادی از خود نشان نمی‌دهد. اما مهمترین نکته در برخورد با اوتیسم تشخیص زودهنگام آنست تا آموزش‌ها هرچه سریعتر شروع شود.
اوتیسم یا اختلال درخودماندگی چیست؟
پاسخ به این سوال بسیار مشکل است. چون نمی‌توان یک تعریف مشخص از اوتیسم ارائه داد. نمی‌توان گفت بیماری اوتیسم الزاما به معنی عدم توانایی در برقراری ارتباط نیست، چون علائم اوتیسم مورد به مورد فرق می‌کند.
بسیاری از مبتلایان به اوتیسم، هوش کمی دارند. از طرف دیگر عده‌ای از آن‌ها حتی از انسان‌های معمولی هم باهوش ترند یا در زمینه خاصی دارای نبوغ هستند. به همین خاطر برای علایم اوتیسم یک طیف در نظر گرفته‌اند. با این حال، بسیاری از افراد مبتلا به اوتیسم در برقراری تعاملات اجتماعی مشکل داشته و ممکن است در عین حال دارای ناهماهنگی های عضوی باشند. این کودکان اغلب علایق محدود و رفتار‌هایی تکراری دارند.
پژوهشگران هنوز دلیل مشخصی برای اوتیسم نیافته‌اند، اما احتمال می‌دهند بین بالا رفتن سن والدین و ابتلای فرزند به اوتیسم ارتباط وجود داشته باشد. چون اوتیسم می‌تواند نشات گرفته از یک جهش ژنی باشد و هرچه سن پدر بیشتر باشد احتمال این جهش هم بیشتر می‌شود. البته هنوز اطلاعاتی که به طور قطع ثابت کند جهش ژنتیک به واسطه سن بالای پدر منجر به تولد یک کودک اوتیستیک می‌شود، وجود ندارد. این موضوع نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه است.
6 نشانه مهم اوتیسم در نوزادان
از آنجایی که اوتیسم روز به روز شایع‌تر می‌شود، والدین بسیاری درصدد این هستند که هرچه زودتر نوزاد خود را بسنجند و به دنبال نشانه های اوتیسم در نوزادان خود می‌گردند. اگرچه در کل تشخیص اوتیسم تا قبل از ۳ سالگی بسیار مشکل است، اما معمولا علایم اولیه اوتیسم از ۹ ماهگی شروع می‌شود. تشخیص زودهنگام تا حد زیادی می‌تواند به بهبود زندگی افراد اوتیستیک کمک کند. چون این افراد هر چه سن کمتری داشته باشند آموزش‌پذیر‌تر هستند. در ادامه به علائم رایج اوتیسم در نوزادان می‌پردازیم.
1- بی تفاوتی نوزاد
معمولا اولین لبخند نوزاد در سه ماهگی اتفاق می‌افتد. در هفت ماهگی نوزاد نسبت به محرک‌هایی همچون صدای شادی یا شنیدن اسم خودش عکس‌العمل نشان می‌دهد. این عکس‌العمل می‌تواند خندیدن، دست زدن و ابراز شادی باشد. اما نوزاد مبتلا به اوتیسم نسبت به این محرک‌ها بی‌تفاوت است.
زمانی که او را صدا می‌زنید، نسبت به صدای‌تان عکس‌العمل خاصی نشان نمی‌دهد. او حتی ممکن است نسبت به دیدنتان هم بی‌تفاوت باشد. یک نوزاد معمولی از سه ماهگی به حرکت افراد یا اشیا در اطرافش واکنش نشان می‌دهد و با چشمش آن‌ها را تعقیب می‌کند. اما اگر نوزاد نسبت به افراد یا اشیا متحرک بی‌تفاوت است و با چشمانش تعقیب‌شان نمی‌کند این یک زنگ خطر و یکی از نشانه های اوتیسم در نوزادان محسوب می‌شود.
2- ناتوانی در برقراری ارتباط
نوزادان معمولا از ۹ ماهگی سعی در بیان کلمات ساده دارند. آن‌ها تلاش می‌کنند با اطرافیان ارتباط برقرار کنند. اما یک نوزاد مبتلا به اوتیسم هیچ تمایلی به برقراری ارتباط با اطرافیان نشان نمی‌دهد و فقط نگاه می‌کند. و زمانیکه نوزادان هم‌سن او موفق به ادای کلماتی شده‌اند او تنها عباراتی نامفهوم به زبان می‌آورد. حدود ۱۵ الی ۲۰ درصد از مبتلایان اوتیسم هیچ‌گاه درطول زندگی‌شان سخن نمی‌گویند.
آن‌ها با اینکه مفاهیم را درک می‌کنند، اما نمی‌خواهند صحبت کنند و تنها در برخی زمان‌های استثنایی کلمه یا کلماتی می‌گویند. کودکان در ۲ سالگی شروع به ترکیب کلمات و ساختن جمله می‌کنند، اما کودک مبتلا به اوتیسم در جمله‌سازی و ترکیب کلمات دچار مشکل است.
3- تمرکز شدید
کودکان معمولا پس از مدتی از بازی کردن با یک وسیله خسته می‌شوند و به سراغ یک بازی دیگر می‌روند. اما کودک مبتلا به اوتیسم می‌تواند، مدت زیادی را به انجام یک بازی یا فعالیت تکراری بپردازد و فقط بر روی همان تمرکز کند. این کودکان معمولا علایق خاص خودشان را دارند و دوست دارند به تنهایی بازی کنند. آن‌ها نسبت به چیدمان وسایلشان حساسند.
4- تحرک غیرمعمول
کودکان مبتلا به اوتیسم معمولا دارای یک سری حرکت‌های تکراری مانند چرخاندن دست‌ها، چرخیدن به دور خود و به طور کلی حرکت‌های غیر طبیعی هستند. از دیگر علائم حرکتی اوتیسم علاوه بر انجام دادن حرکات تکراری، دیر راه افتادن کودک است. کودکان باید حدودا در یک سالگی راه بیفتند. اما اگر کودک دیرتر راه افتاد درمورد مشکل او با پزشک متخصص حتما مشورت کنید. چون دلیل این تاخیر حتی اگر اوتیسم هم نباشد ممکن است مشکلات دیگری باشد که نیاز به بررسی دارد.
5- حساسیت و تحریک پذیری
یک نوزاد مبتلا به اوتیسم اگرچه در برقراری رابطه اجتماعی بی‌تفاوت است، اما می‌تواند نسبت به برخی محرک‌ها مثل صدای بلند یا لمس توسط شخص غریبه عکس‌العمل شدید نشان بدهد. برای این مشکل نمی‌توان الزاما محرک‌های خاصی را نام برد، چون مورد به مورد متفاوت است. کودکان مبتلا به اوتیسم حتی آستانه تحمل متفاوتی در تحمل درد دارند. برخی از آن‌ها ممکن است نسبت به درد‌های بسیار شدید هم واکنشی نشان ندهند.
کودک اوتیستیک به دلیل روحیه حساسی که دارد از صدا، محیط‌های شلوغ و با نورپردازی شدید می‌ترسد. صدای وسایلی مثل جارو برقی می‌تواند سبب ترس شدید کودک و به گریه افتادن او شود، اگر کودک شما درمحیط‌های شلوغ بی‌قراری و گریه می‌کند، ازصدای ماشین، مکالمه بلند، زنگ تلفن یا حتی صدای جاروبرقی و ماشین لباس شویی می‌ترسد، زنگ خطر ابتلای او به اوتیسم وجود دارد.
6- واکنش‌های احساسی متفاوت
یکی دیگر از نشانه های اوتیسم در نوزادان واکنش‌های احساسی متفاوت اوست. کودک اوتیسمی مانند سایر کودکان واکنش‌های احساسی نشان نمی‌دهد. به ویژه در زمان ناراحتی، آرام کردن او بسیار دشوار است و امکان دارد برای ساعت‌ها به گریه، گفتن کلمه‌هایی نامفهوم زیر لب، فریاد کشیدن و حتی رفتارهای خود آزاری ادامه دهد.
نکته مهم
باید خاطر نشان کرد که تشخیص دقیق اوتیسم توسط متخصص میسر است اما از آنجایی که در جامعه ما هنوز درک درستی از اوتیسم وجود ندارد لازم است همه ما در این زمینه مطالعه داشته باشیم؛ نه فقط بخاطر فرزندمان بلکه برای عکس‌العمل درست در مورد انسان‌های اطرافمان و اصلاح کردن قضاوت‌هایی که در موردشان داریم. چند بار شده که به کودکی بخاطر تفاوتش با سایرین سرزنش‌بار نگاه کرده‌ایم؟
اوتیسم برخلاف تفکر عامه پایان مسیر نیست. بسیاری از مبتلایان به اوتیسم زندگی بسیار خوبی دارند. شروع به موقع آموزش‌ها، همکاری والدین و درک اطرافیان نقش بسزایی در درمان و افزایش کیفیت زندگی مبتلایان به اوتیسم دارد. ا
میدواریم روز به روز شاهد پیشرفت بیشتر در زمینه آموزش نشانه های اوتیسم در نوزادان و کودکان و برخورد صحیح با اوتیسم در کشورمان باشیم.
جدید ترین روش درمان اوتیسم
مرکز درمانی جایروس کیدز افتخار دارد که با همراهی تیم متخصص درمان اختلالات کودکان، جدید ترین روش درمان اوتیسم را به شما ارائه نماید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت نوبت اینجا را کلیک نمایید.
علائم اوتیسم در کودکان ۲ سال و بالاتر
در این بخش به بررسی 16 علائم اولیه اوتیسم در کودکان 2 ساله و بالاتر می پردازیم:
- در تکلم تاخیر دارد. ممکن است در بیان نیازهای خود دچار چالش شود. برخی کودکان مبتلا به اوتیسم، به هیچ وجه صحبت نمی‌کند. در حالی که برخی دیگر شروع به صحبت می‌کند اما از لحاظ گفتگو با دیگران، دچار مشکل می‌شود.
- دارای الگوهای تکلم غیر معمول است. ممکن است به صورت مکث‌دار و با صدایی بلند یا لحنی یکنواخت یا گنگ صحبت کند. ممکن است به جای یک جمله کامل، از تک کلمات استفاده کند. یا یک لغت را به طور مداوم تکرار کند. زمانی که سوالی از او می پرسید، به جای جواب دادن، همان سوال را دوباره تکرار کند.
- به نظر می‌رسد که سخنان دیگران را متوجه نمی‌شود. ممکن است به نسبت به صدا زدن اسم خود جواب ندهد یا قادر به دنبال کردن محل صدا نباشد. ممکن است بی موقع بخندد، گریه کند یا فریاد بکشد.
- به دقت روی یک شی یا یکی از خصوصیات آن (مانند چرخ یک ماشین اسباب بازی) یا یک موضوع خاص تمرکز می کند.
- درگیر تقلید های محدود می شود. گاهی رفتارهای شما را تقلید می‌کند، اما خود را درگیر بازی هایی مانند خاله بازی نمی کند.
- به نظر می رسد که به بازی کردن در تنهایی تمایل داشته و علاقه کمی به کودکان دیگر دارد. به طور معمول بازی خود را با آن‌ها شریک نمی شود یا نوبت بازی را به آن‌ها نمی دهد.
- رفتار های خشن از خود نشان می دهد. ممکن است به کار های همیشگی و تکراری عادت کرده و با تغییر رویه مشکل داشته باشد. به عنوان مثال؛ تغییر مسیر همیشگی از مهد کودک تا خانه ممکن است موجب ناراحتی او شود یا به بهانه جویی و کج خلقی او منجر گردد.
- او نسبت به غذا هایی که دوست دارد و غذا هایی که دوست ندارد، بسیار سخت‌گیر است. یا تمایل به دنبال کردن آداب سرسختانه‌ای در زمینه غذاها یا میان وعده‌ها دارد.
- با اشیا یا اسباب بازی‌ها به شیوه ای غیر عادی بازی می کند. برای نمونه زمان زیادی را صرف مرتب کردن یا چیدن اشیا با یک ترتیب خاص می کند. از باز و بسته کردن مکرر یک درب لذت می برد. سخت مشغول فشردن دکمه‌ای روی یکی از اسباب بازی هایش یا چرخاندن چرخ یکی از ماشین های اسباب بازی‌اش می‌شود.
سایر علائم اوتیسم در کودکان
- به خود آسیب می زند. برای مثال دست خود را گاز می‌گیرد یا خودزنی می‌کند.
- رفتار های تکراری، مانند ضربه زدن یا بالا و پایین بردن دست از خود نشان می دهد.
- نسبت به هر گونه تحریک، به شدت حساس است. ممکن است نسبت به تماس فیزیکی مقاومت کند؛ به واسطه سر و صدا آشفته شود؛ نسبت به بوها به شدت حساس باشد یا از خوردن بسیاری از غذاها خودداری کند. ممکن است تنها به پوشیدن لباس‌های بدون برچسب یا دوخته شده از جنسی خاص تمایل نشان دهد.
- در مقابل درد های مختلف واکنش افراطی و در مقابل برخی دیگر واکنش کمتری از خود نشان می‌دهد. برای مثال، ممکن است در زمان شنیدن صداهای بلند، گوش‌های خود را بپوشاند، اما متوجه خراش پوست زانوهای خود نشود.
- ممکن است نسبت به موضوعی عادی هراسان شود یا زمانی که باید از چیزی بترسد، هیچ ترسی نداشته باشد. برای نمونه، ممکن است از یک شی بی‌آزار مانند بادکنک بترسد، اما از ارتفاع ترسی نداشته باشد.
- دچار اختلالات خواب می شود. بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم، از لحاظ ساعت خواب با مشکل روبرو هستند و در طول شب هم به طور مکرر بیدار می شوند.
- مشکلات رفتاری از خود نشان می دهد. ممکن است لجبازی کند، با شما همکاری نکند یا بیش از حد فعال باشد. ممکن است بیش‌فعال، بی‌نظم یا پرخاشگر باشد.
هرچند بسیاری از این علائم اولیه اوتیسم نشان دهنده ابتلای کودک به اوتیسم است اما باز هم تایید قطعی باید توسط پزشک متخصص انجام شود. امکان دارد بعضی از این علائم در هر کودکی به صورت موقت بروز کند؛ و یا نشانه بیماری قابل درمان دیگری غیر از اوتیسم باشد.
چه عواملی باعث رشد اوتیسم در کودکان می شود؟
به دلیل اینکه اختلال اوتیسم در خانواده ها بصورت ارثی بروز پیدا می کند، اکثر محققین عقیده دارند که ممکن است ترکیب خاصی از ژن ها، زمینه ابتلای کودک به اوتیسم را بوجود آورد. لیکن عوامل ریسک پذیری وجود دارد که احتمال به دنیا آمدن کودک اوتیسمی را افزایش می دهد.
- سن بالای مادر و یا پدر، احتمال ابتلای کودک به اختلال اوتیسم را افزایش می دهد.
- زمانی که خانم باردار از داروی خاص و یا فرآورده شیمیایی خاصی استفاده کند، احتمال اینکه کودکش دچار ASD شود، بسیار بالاست. این عوامل ریسک پذیر عبارتند از : مصرف الکل، شرایط متابولیک وابسته به دوران بارداری مانند دیابت و چاقی، و استفاده از داروهای ضد تشنج در دوران بارداری. در برخی موارد، اختلال اوتیسم به بیماری فنیل کتونوریای درمان نشده (که از آن با نام اختصاری PKU یاد می شود : یک اختلال متابولیکی ذاتی که بدلیل عدم وجود یک آنزیم در بدن بوجود می آید) و سرخچه (سرخک آلمانی) ربط داده می شود.
- واکسیناسیون: با این که گاهی اوقات بعنوان علت اوتیسم به آن اشاره شده است، هیچ گونه شواهدی مبتنی بر این که واکسناسیون منجر به اختلال اوتیسم در کودک می شود، وجود ندارد.
محقق و مترجم: عطیه فضلی
منبع:
https://www.webmd.com/brain/autism/what-does-autism-mean#1
https://www.nichd.nih.gov/health/topics/autism/conditioninfo/symptoms-appear
