اختلال بیش فعالی و نشانه های آن

 

منظور از ADHD چیست؟

اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD) نوعی اختلال پیچیده رشدی است که می تواند بر فعالیت کودکتان در مدرسه و همچنین روابط وی تاثیر بگذارد. نشانه های این اختلال متغیر بوده و گاهی اوقات تشخیص آن دشوار است.

ممکن است تمامی کودکان بسیاری از علائم ADHD را تجربه کنند؛ بنابراین جهت تشخیص اختلال بیش فعالی، پزشک اطفال می بایست با بکارگیری چندین معیار کودکتان را ارزیابی نماید.

بطور کلی در سنین نونهالی (تقریبا 7 سالگی) اختلال بیش فعالی در کودکان تشخیص داده می شود. کودکان بزرگتر که علائم این اختلال را بروز می دهند ممکن است مبتلا به ADHD باشند؛ لیکن اغلب در اوائل زندگی خود علائم پیچیده و بغرنجی را از خود نشان داده اند.

 

در این مقاله به 14 نشانه رایج اختلال بیش فعالی در کودکان اشاره می کنیم:

 

• رفتار خودخواهانه دارند.

یکی از نشانه های رایج ADHD، ناتوانی در تشخیص نیاز و خواسته های دیگران می باشد. این نکته منجر به بروز دو نشانه بعدی در کودک می شود : حرف دیگران را قطع می کنند و نمی توانند صبر کنند تا نوبتشان شود.

• حرف دیگران را قطع می کنند.

ممکن است رفتار خودخواهانه این کودکان منجر به قطع صحبت دیگران و یا مداخله در گفتگو و یا بازی هایی شود که در آن مشارکت ندارند.

• نمی توانند صبر کنند تا نوبتشان شود.

ممکن است کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی طی فعالیت های کلاس درس و یا بازی با سایرین نتوانند صبر کنند تا نوبتشان شود.

• آشفتگی احساسی

ممکن است کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی قادر به کنترل احساسات خود نباشد. و در مواقع نامناسب طغیان کرده و خشم خود را بروز دهند. ممکن است کودکان خردسال اوقات تلخی کنند.

 

• بی قراری

اغلب کودکان ADHD نمی توانند سر جای خود بنشینند و آرام و قرار ندارند. وقتی مجبور می شوند که در جای خود بنشینند ممکن است تلاش کنند تا از جای خود برخاسته و یا در اطراف حرکت کنند؛ روی صندلی بی قراری کرده و یا لول بخورند.

• نتوانند به آرامی بازی کنند.

بی قراری کودک مبتلا به ADHD اجازه نمی دهد که وی در آرامش به بازی خود ادامه دهد و یا به آرامی در فعالیت های اوقات فراغت مشارکت نماید.

• کارهای خود را ناتمام رها می کند.

ممکن است کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی به کار های مختلفی علاقمند باشد، لیکن نتواند آن را به پایان برساند. بعنوان مثال، ممکن است پروژه، فعالیت روزمره و یا تکالیفش را شروع کند ولی قبل از تکمیل آن، سراغ کار دیگری برود که توجهش جلب آن شده است.

• عدم تمرکز و توجه به کار.

ممکن است کودک مبتلا به ADHD نتواند به موضوع و یا کاری توجه کند؛ حتی زمانی که شخصی بطور مستقیم با وی صحبت می کند. ممکن است بگوید که به صحبت های شما گوش می دهد ولی در واقع قادر به تکرار آن چه که شما گفته اید، نیست.

 

ادامه نشانه های اختلال بیش فعالی

 

• از انجام کارهایی که نیاز به تفکر بیشتر دارد، خودداری می کند.

“عدم تمرکز و توجه” نیز می تواند منجر به عدم تمایل کودک به انجام کارهایی شود که نیاز به تلاش ذهنی پایدار و تفکر دارد. کار هایی همچون توجه به درس در کلاس و یا انجام تکالیف مدرسه از این دسته اند.

 

•  از روی بی دقتی اشتباهاتی از آن ها سر می زند.

کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی در پیروی از دستور العمل هایی که نیاز به برنامه ریزی و یا اجرای یک طرح دارد، با مشکل مواجه اند. این امر منجر به بروز اشتباهاتی از روی بی دقتی می شود – اما این نکته نشان دهنده تنبلی آن ها و یا فقدان هوش و اطلاعات آن ها نیست.

• رویا پردازی می کنند.

کودکان ADHD همیشه غیر قابل کنترل و پر هیاهو نیستند. یکی دیگر از علائم بیش فعالی این است که کودک بیش فعال نسبت به سایر کودکان آرام تر بوده و کمتر در جمع حضور پیدا می کند. ممکن است به آسمان خیره شود، رویا پردازی کند و یا نسبت به آن چه که در اطرافش می گذرد، بی اعتنا باشد.

• نمی توانند کار های خود را سازماندهی و اولویت بندی کنند.

ممکن است کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی قادر به پیگیری کار ها و فعالیت های خود نباشد. این امر سبب می شود در مدرسه دچار مشکل شود؛ چرا که اولویت بندی تکالیف، پروژه های مدرسه و سایر کار ها برایش بسیار دشوار است.

• فراموش کار می شوند.

ممکن است کودک مبتلا به ADHD کار های روزانه اش را فراموش کند. ممکن است فراموش کند که کار های روزمره و یا تکالیفش را انجام دهد. همچنین ممکن است وسایلش همچون اسباب بازی اش را گم کند.

• بروز علائم اختلال در موقعیت های مختلف

کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی این علائم را در شرایط و موقعیت های مختلفی (بیشتر از یک موقعیت) نشان خواهد داد. بعنوان مثال ممکن است هم در مدرسه و هم در خانه قادر به تمرکز و توجه به مسائل نباشد.

 

 

درمان اختلال بیش فعالی

اختلال بیش فعالی و یا ADHD قابل درمان است. در صورتی که بروز این اختلال را در کودک تان تشخیص دادید، تمامی روش های درمانی را بررسی نمایید. سپس برای بکارگیری بهترین روش درمان و تعامل با کودکتان، با یک پزشک کودک و یا روان شناس مشورت نمایید.

گرچه، در صورتی که با موارد زیر مواجه شدید می بایست به مراحل بعدی یعنی درمان، فکر کنید:

• در صورتی که کودک تان بطور منظم علائم بیش فعالی را از خود نشان می دهد.
• در صورتی که این رفتار بر عملکرد وی در مدرسه تاثیر منفی می گذارد؛ و منجر به تعاملات منفی و رفتار ناشایست با همسالانش می شود.

تمامی کودکان ADHD برخی از این علائم را در شرایط خاص از خود بروز می دهند. رویا پردازی، بی قراری و وقفه های مداوم در صحبت های دیگران، همگی نشانه های رایجی میان این کودکان است.

 

4 ویژگی مثبت کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی

علاوه بر چالش های این اختلال، کودکان ADHD دارای صفات مثبتی نیز هستند :

خلاقیت – کودکان مبتلا به ADHD می توانند فوق العاده خلاق و خیال پرداز باشند. کودکی که رویاپردازی می کند و در آنِ واحد 10 نوع فکر متفاوت در سرش می پروراند می تواند استاد حل مشکلات، سرچشمه ایده ها و یا هنرمندی مبتکر باشد. ممکن است کودک ADHD به آسانی ناراحت و پریشان شود، لیکن گاهی اوقات به نکاتی توجه می کند که دیگران این نکات را نمی بینند.

انعطاف پذیری – از آنجایی که کودک مبتلا به ADHD در آنِ واحد به گزینه های زیادی فکر می کند، به یک مورد بسنده نکرده و پذیرای ایده های مختلفی است.

اشتیاق و خودانگیختگی – کودکان مبتلا به ADHD به ندرت کسل کننده هستند! آن ها علاقمند به کارهای مختلفی بوده و شخصیت پویایی دارند. بطور مختصر، اگر آن ها شما را ناراحت و خشمگین نمی کنند (حتی گاهی اوقات که خودشان خشمگین و ناراحت هستند)، بودن با آن ها خیلی سرگرم کننده است.

انرژی و قدرت پیش روی – زمانی که کودکان ADHD تهییج می شوند،  بشدت فعالیت و یا بازی می کنند تا موفق شوند. در حقیقت ممکن است پرت کردن حواس آن ها از کاری که بدان علاقه دارند دشوار باشد؛ خصوصا اگر آن کار تعاملی و بصورت عملی باشد.

 

بخاطر داشته باشید که ADHD ارتباطی با هوش و استعداد کودک ندارد. بسیاری از کودکان مبتلا به ADHD بخاطر هوش و یا استعداد هنری شان، جایزه دریافت کرده اند.

 

 

محقق و مترجم : عطیه فضلی

منبع :

https://www.healthline.com/health/adhd/signs#6

https://www.helpguide.org/articles/add-adhd/attention-deficit-disorder-adhd-in-children.htm/