ناخن جویدن کودکان

 

علل ناخن جویدن کودکان، راه چاره چیست؟

اضطراب، حس کنجکاوی، دلتنگی و مرارت، تسکین استرس و یا عادت و تقلید. این موارد از جمله دلایل عمده ناخن جویدن کودکان می باشد. ناخن جویدن رایج ترین “عادت عصبی” در کودکان می باشد.

عادت های عصبی در کودکان شامل این موارد می شود:

• ناخن جویدن
• مکیدن انگشت شصت
• کشیدن بینی به سمت بالا(با دست)
• کشیدن مو و یا پیچیدن آن به دور انگشت
• دندان قروچه

این عادات ممکن است حتی تا بزرگسالی نیز ادامه داشته باشد.

جویدن ناخن معمولا از دوران کودکی شروع می شود و در دوران نوجوانی به طور قابل ملاحظه ای افزایش می یابد و با بالا رفتن سن کاهش می یابد، گرچه ممکن است این عادت تا بزرگسالی هم ادامه یابد. آمارها نشان داده است که ناخن جویدن در نوجوانان با افزایش قابل توجه رفتارهای بدون تمرکز و بروز مشکلاتی در مراحل گذر در زندگی فردی و احساس بی ثباتی مرتبط است.

 

استرس و اضطراب از عمده دلایل ناخن جویدن کودکان

گاه ممکن است شرایطی در مدرسه و یا خانه منجر به استرس و اضطراب کودک شود. که نتیجتا کودک شروع به ناخن جویدن کند. برخی از این شرایط عبارتند از :

• بحث و مشاجره میان اعضای خانواده و یا مادر و پدر
• از دست دادن یکی از اعضای خانواده و یا اقوام نزدیک
• طلاق
• تغییر محل سکونت (خانه) و یا شهری که در آن زندگی می کرده است.
• رفتن به یک مدرسه جدید
• مورد تمسخر دوستان و کودکان قرار گرفتن
• تنبیه بدنی
• تحت فشار قرار گرفتن بواسطه عملکرد عالی در مدرسه و یا کلاس ورزش

 

چگونه به کودک کمک کنیم تا ناخن جویدن را ترک کند؟

براساس راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، گفته می شود جویدن ناخن در مجموعه اختلالات وسواسی-اجباری دسته بندی شده است.

طبق طبقه بندی بین المللی بیماری ها می توان گفت که جویدن ناخن همراه با “دیگر اختلالات رفتاری و احساسی” می باشد. همچنین شروع آن معمولا در دوران کودکی و نوجوانی اتفاق می افتد.

بلوغ و رشد کودک می تواند منجر به بروز اضطراب در وی شود. بسیاری از این تنش ها و فشارها از چشم والدین دور می ماند. درصورتی که ناخن جویدن کودک سطحی بوده (یعنی آسیبی به خودش وارد نکند) و آگاهانه نباشد (یعنی هنگام تماشای تلویزیون این کار را انجام دهد)؛ و یا در واکنش به شرایط خاصی ناخنش را بجود (مثلا حین آزمون و یا اجرا در مقابل دیگران)، این عملکرد تنها روشی برای کنترل استرس بوده و نیازی به نگرانی نیست.

نهایتا کودک این عادت خود را ترک خواهد نمود. در صورتی که به این کار خود ادامه داد و یا تبدیل به عادتی شد که نتوان از آن چشم پوشی نمود، راه های ساده ای وجود دارد که می توان به او کمک نمود.

 

 

بهترین مرکز درمان اختلالات اضطرابی کودکان در تهران

کلینیک جایروس کیدز مفتخر است با همراهی تیم پزشکی مجرب و یا بکارگیری بروز ترین اطلاعات در زمینه اختلالات کودکان، بهترین راهکارها را در زمینه درمان کودکان به شما عزیزان ارائه نماید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و اخذ نوبت اینجا را کلیک نمایید.

7 روش ترک ناخن جویدن کودک

 

در این قسمت به چند روش ترک ناخن جویدن کودک اشاره می کنیم:

• اضطراب کودک را ریشه یابی کنید.

وقتی کودک کاری انجام می دهد که باعث نگرانی ما می شود، واکنش اولیه ما اینست که آن رفتار و یا کار وی را متوقف می کنیم. این واکنش بعنوان هدف طولانی مدت بجا و درست است. اما قبل از اینکه بتوان این کار را انجام داد می بایست دلایل پنهان رفتار کودک را ریشه یابی نمود. توجه کنید که آیا در زندگی کودک موضوع استرس زایی وجود دارد که بخواهید بدنبال آن بگردید.

اگر دلیل اضطراب کودک تان را پیدا نمودید – مثلا فیلمی که بتازگی دیده است، طلاق در خانواده، رفتن به مدرسه جدید و یا سخنرانی در جمع- تلاش کنید تا کودک بتواند درباره نگرانی هایش حرف بزند. برای کودکان صحبت درباره این کار بسیار آسان تر از انجام آن است. ممکن است با عنوان کردن دلیل مضحکی برای ناخن جویدن کودک او را تشویق کنید که دلیل ناراحتی اش را بیان کند. مثلا بگویید: می دونم! با جویدن ناخن هایت می خواهی دندان هایت را تیز کنی!!

 

• غر نزنید و یا او را تنبیه نکنید.

تا وقتی که کودک نخواهد دست از ناخن جویدن بردارد، احتمالا نمی توانید برای این موضوع چاره ای بیندیشید. همچون سایر عادت های عصبی کودکان، بنظر می رسد ناخن جویدن آگاهانه نیست.

حتی اگر کودک نمی داند که در حال ناخن جویدن است، غر زدن و تنبیه او روش های بی فایده ایست. حتی بزرگسالان نیز بسختی می توانند عادت های این چنینی خود را ترک کنند.

در صورتی که این عادت شما را آزار می دهد، محدودیت هایی برای آن قائل شوید. مثلا قانون “سر میز شام ناخن جویدن ممنوع!” به اندازه این قانون عقلانی است :”از بشقاب خودت به سگ غذا نده!”

بطور کلی، تا زمانی که کودک آسیبی به خودش وارد نمی کند و یا بنظر تحت فشار و استرس چندانی قرار ندارد، بهتر است به او کمک کنید تا ناخن هایش را تمیز و مرتب نگه دارد. به او یادآوری کنید که دست هایش را زود به زود بشوید. اگر او را تحت فشار قرار دهید تا این عادت خود را ترک کند، فقط به او استرس وارد نموده و رفتار وی را تشدید می کنید.

علاوه بر این، هرگونه دخالت مستقیم از جانب شما از نظر کودک تنبیه محسوب می شود. خواه منظور شما تنبیه وی بوده باشد خواه نباشد. بطور مثال اگر ناخن هایش را به خوراکی هایی که مزه تند و تیز دارند، آغشته کنید.

هرچه ناخن جویدن را کمتر به روی کودک بیاورید، آسان تر می تواند این عادت را کنار بگذارد. همچنین راحت تر از شما کمک طلب می کند.

 

• زمانی که کودک می خواهد این عادت را کنار بگذارد، کمکش کنید.

اگر دوستانش او را اذیت کرده و یا دست بیندازند، ممکن است کودک بخواهد این عادت را ترک کند. و از شما کمک بخواهد. در چنین شرایطی ابتدا درباره “اذیت اطرافیان” با وی صحبت کنید. بپرسید چه احساسی دارد. به او این اطمینان را بدهید که دوستش دارید. مهم نیست که ظاهر ناخن هایش چه شکلی است. سپس بدنبال راه حل های ممکن و مفید باشید.

 

• با کودک درباره روش های ترک عادت صحبت کنید.

با کودک خود درباره عادت های عصبی و روش های ترک آنها صحبت کنید. می توانید کتاب هایی با این موضوع برایش بخرید و به او هدیه دهید.

سپس نقش خود را در کمک به وی برای ترک عادتش توضیح دهید. و یا از خودش بخواهید که روش ترک عادتش را با شما در میان بگذارد و کمک بخواهد. آیا از شما می خواهد زمانی که این کار را سهوا تکرار می کند، به او گوشزد کنید؟ و یا با انجام دوباره آن از روی حواس پرتی، عصبانی و رنجیده می شود؟ هر چه سن کودک بیشتر باشد، وی ترجیح می دهد که والدین کمتر در این مسئله وارد شوند.

 

• کودک را نسبت به این عادت، آگاه و هشیار کنید.

کودک را تشویق کنید تا نسبت به موقعیت و یا زمانی که شروع به ناخن جویدن می کند، آگاه شود. می توانید برای مواقعی که ناخودآگاه این کار را انجام می دهد، ابزاری بی صدا جهت یادآوری تهیه کنید. مثلا چراغ لمسی کوچک روی بازویش قرار دهید و یا بین خودتان کلمه رمز انتخاب کنید.

برخی کودکان از این نوع ابزارهای یادآوری خوششان می آید. زیرا زمانی که این عادت را تکرار می کنند، شخصا به آن ها هشدار می دهد. در غیر اینصورت، از نظر کودک وسیله ای برای تنبیه او بشمار می رود.

همچنین برای این که ناخن جویدن برای کودک چالش برانگیز شود می توان از روش های زیر استفاده کرد:

• استفاده از باندهای چسبی روی نوک انگشتان کودک
• لاک زدن روی ناخن های کودک

درصورتی که کودک ترجیح می دهد ناخن هایش را آغشته به خوراکی هایی کند که مزه تند و تیز دارند، مشکلی ندارد. فقط دستورالعمل آن را بررسی کنید. برخی محلول های خوراکی، فلفلی هستند. که اگر کودک دست خود را روی چشمانش بمالد موجب سوزش آن می شود.

گاهی اوقات دختران با مانیکور کردن ناخن هایشان، از جویدن آن جلوگیری می کنند.

 

• فعالیت دیگری به او پیشنهاد دهید.

برای جلوگیری از ناخن جویدن کودک، یک یا دو کار دیگر جایگزین کنید. مثلا حین سفر با خودرو وسیله ای جهت سرگرمی و بازی به او بدهید. و یا هنگام مطالعه و خواندن مطلبی، تکه سنگ صافی در دستان او قرار دهید. سعی کنید چند دقیقه قبل از رفتن به مدرسه و یا زمان خواب کودک، عادت دیگری جایگزین ناخن جویدن کنید.

هنگامی که کودک احساس می کند تمایل به ناخن جویدن دارد، تکنیک های آرامش بخش را به او یادآور شوید. بعنوان مثال نفس عمیق بکشد. و یا مشتش را باز و بسته کند.

اگر کودک به سنی رسیده است که بتواند از سوهان ناخن استفاده کند، طرز استفاده آنرا به او آموزش دهید. یک سوهان ناخن در کشوی شخصی اش و یکی دیگر در کابینت روشویی قرار دهید.

تا جایی که می توانید شرایطی برای کودک فراهم نمایید تا بیرون از خانه بدود و بازی کند. با این کار فشار روحی و انرژی اش را خالی می کند. برخی کودکان با انجام کارهای هنری و مهارتی خود را سرگرم نموده و در عین حال استراحت نیز می کنند. برخی کودکان نیز با نواختن موسیقی ذهن و دستان خود را مشغول نگه می دارند.

 

• تلاش کنید و باز هم تلاش کنید.

برای کودکتان توضیح دهید که افراد مختلف نسبت به تکنیک های متفاوت، واکنش نشان می دهند. در صورتی که یک راه حل مفید نبود و جواب نداد، او را تشویق کنید تا روش های مختلف دیگری را بکار بگیرد. بطور کلی هر چه کودک تان بزرگتر باشد، در این زمینه مسئولیت بیشتری به عهده خواهد گرفت.

در نهایت به خودتان و کودکتان یادآور شوید که ترک عادت بسیار دشوار است. هر دوی شما در کنار هم هستید. در صورت نیاز به خودتان استراحت دهید. مطمئن شوید که تا جایی که می توانید به کودکتان محبت و توجه می کنید. مهم نیست که چقدر در ترک عادتش موفق بوده است. متعاقبا صبر و تلاش شما نتیجه بخش خواهد بود.

 

چه زمانی می بایست نگران ناخن جویدن کودکمان باشیم.

در برخی موارد نادر، ناخن جویدن مکرر کودک نشان دهنده اضطراب شدید است. در صورتی که با علائم رفتاری زیر مواجگه شدید، با متخصص و یا پزشک کودکتان مشورت کنید :

• ناخن جویدن مفرط که منجر به ناسور شدن و یا خونریزی انگشتان کودک شود
• در صورت بروز رفتار های نگران کننده دیگری همچون کندن مژه و یا ابروهایش و یا خراش پوستش
• تغییر سیستم خواب شبانه کودک
• در صورت افزایش ناگهانی و یا تشدید عادت ناخن جویدن در کودک

 

تأثیر رفتار والدین بر ناخن جویدن کودکان

متخصصان علاوه بر بررسی رفتار کودک، بر رفتار والدین او نیز تمرکز می کنند. زیرا عامل اصلی این رفتار، ممکن است عملکرد والدین و اطرافیان باشد. متخصص در این شرایط به والدین کمک می کند تا رفتار و واکنش خود را نسبت به کودک سنجیده تر کنند تا اضطرابی به کودک وارد نشود.

کودک با ناخن جویدن به نحوه رفتار والدین یا اطرافیان با او واکنش نشان می دهد؛ در این زمینه والدین باید سعی کنند ناراحتی و مشکلات ناشی از مشغله های کاری خود را به منزل منتقل نکنند.

از جمله روش هایی که یک روانشناس می تواند برای برطرف کردن این مشکل کودک از آن استفاده کند، ریلکسیشن است. اگر به علت بالا بودن استرس کودک، این روش درمانی نیز جواب ندهد، پزشک داروهایی را تجویز می کند.

داروی جلوگیری از خوردن ناخن

برای ترک عادت ناخن خوردن، علاوه بر درمان های رفتاری و غیر دارویی، از درمان های دارویی هم استفاده می شود. در این میان، مهار کننده های بازجذب سروتونین می توانند در مدیریت ناخن خوردن موثر باشند.

این مهارکننده ها به ویژه در موارد شدید موثر هستند. این داروی مهارکننده عوارض بدی نداشته و به خوبی در بیماران استفاده می شود. در گزارش های موردی، لیتیوم در کمک به بیماران افسرده و کودکانی که عادت به ناخن خوردن دارند ، برای غلبه براین عادت مزمن اثربخش است.

داروی کلسترول خون

داروهای دیگری که ممکن است در درمان ناخن جویدن استفاده شوند شامل N-acetylcysteine ​​ است که دارای اثرات آنتی اکسیدانی است و برای پیشگیری از اضطراب بیمار مفید است. اما باید اضافه کرد که اثربخشی این دارو تقریبا کوتاه مدت است.

 

عوامل اختلالات اضطرابی در کودکان

عوامل بسیاری وجود دارند که بهمراه اختلال اضطرابی زمینه ساز بروز واکنش “جنگ و گریز” در بدن هستند. این عوامل عبارتند از :

ژنتیک

احتمال بروز یکی از اختلالات اضطرابی در کودکی که یکی از اعضای خانواده اش دچار اختلال اضطرابی است، بسیار زیاد است. ممکن است کودکان ژن هایی را به ارث ببرند که زمینه ساز اضطراب در آن ها باشد.

شیمی مغز

ژن ها به فعالیت صحیح مواد شیمیایی مغز کمک می کنند که این فرآیند “انتقال دهنده های عصبی” نام دارد. اگر مواد شیمیایی مغز بخوبی تامین نشده و یا کار نکنند، منجر به بروز اضطراب می شوند.

وضعیت زندگی

ممکن است اتفاقاتی که در زندگی کودک رخ می دهد سرشار از استرس بوده و کودک نتواند با آنها کنار بیاید. عواملی که ممکن است باعث بروز اضطراب در کودک شود عبارتند از:

از دست دادن، بیماری شدید، مرگ یکی از عزیزان، خشونت و یا سوءاستفاده

رفتارهای آموزشی

بزرگ شدن در خانواده هایی که ترس و اضطراب در آن ها موج می زند به کودک می آموزد که ترسو باشد

 

محقق و مترجم : عطیه فضلی

منابع:

 

 

https://parenting.firstcry.com/articles/nail-biting-in-children-how-to-stop-it/

https://babycenter.com/0_nail-biting-why-it-happens-and-what-to-do-about-it_66590.bc